|
Lp.
|
Nazwa pojęcia |
Definicja
|
Źródło
|
|
1. |
Aparat ortodontyczny |
Aparat służący do leczenia wad zgryzu poprzez przywracanie właściwego, fizjologicznego zwarcia między szczęką, a żuchwą, wyrównywania i właściwego ustawiania zębów w łukach zębowych. Aparaty ortodontyczne dzielą się na aparaty ruchome lub stałe, które stosowane są odpowiednio, w zależności od wieku i wady zgryzu pacjenta.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Craig R.: Materiały stomatologiczne. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2006
|
|
2. |
Artykulator |
Przyrząd, który w przybliżony sposób odwzorowuje najważniejsze elementy anatomiczne układu stomatognatycznego, stwarzając możliwość symulacji fizjologicznych ruchów żuchwy.
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Wydawnictwo Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
3. |
Biomateriał |
Substancja inna niż lek lub kombinacja substancji syntetycznych albo naturalnych, która może być użyta w dowolnym czasie jako część lub całość systemu, zastępując tkankę lub organ, bądź pełniąc jego funkcje. Wyróżnia się następujące grupy biomateriałów: metalowe, ceramiczne, polimerowe, węglowe, kompozytowe.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2008
|
|
4. |
Ceramika dentystyczna |
Materiał dentystyczny składający się z rozdrobnionego spieku wytopionego z surowców krzemiennych takich jak: skaleń krzemowo-potasowy, skaleń sodowo- krzemowy, kaolin, kwarc, alkalia, tlenki metali. Ww. składniki tworzą mieszaninę ceramiki dentystycznej, przeznaczonej do wykonywania koron, mostów, licówek, wkładów, nakładów oraz na struktury nośne uzupełnień pełnoceramicznych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
5. |
Drukarka 3D |
Urządzenie ma szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, medycynie i protetyce stomatologicznej. Służy do wykonywania pierwowzorów modeli z tworzyw sztucznych, które w dalszych procesach technologicznych można zamienić, np. na konstrukcje metalowe lub uzupełnienia pełnoceramiczne.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
6. |
Epitezy twarzy (twarzo-czaszki) |
Protezy zewnątrzustne umożliwiające czasowe zaopatrzenie pacjentów, poprzez rekonstrukcję utraconych struktur anatomicznych, bądź zniekształconych części twarzo-czaszki, w szczególności elementów: twarzy, oczu, nosa, uszu.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.stomatologianews.pl
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
7. |
Gips dentystyczny |
Gips czyli uwodniony siarczan wapnia, jest minerałem o szerokim zastosowaniu w wielu branżach. Dzięki swoim właściwościom odnajduje się również jako niezastąpiony materiał w różnego rodzaju pracach w technice dentystycznej. W laboratorium dentystycznym stosuje się gipsy modelowe i odlewowe (Typ: 2,3,4,5). Te cztery rodzaje gipsu posiadają różne własności fizyczne szeroko wykorzystywane w protetyce.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
http://www.portaldentystyczny.pl/student/wiadomosci/art1213,jak-pracuje-technik-dentystyczny.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
8. |
Implant |
Tkanka martwa lub materiał martwy, który poprzez implantację wszczepia się do żywego organizmu, stosowany np. do mocowania epitezy twarzy.
Implant dentystyczny to rodzaj implantu ustnego stosowanego do uzupełnienia ubytku zęba. Stanowi też bazę do stosowania specjalnych konstrukcji protetycznych określanych jako implantoprotezy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Brandt H.: Wprowadzenie do implantologii. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 1998
|
|
9. |
Implantoprotetyka |
To dziedzina stomatologii składająca się z części chirurgicznej (wszczepienie implantu) oraz części protetycznej czyli odbudowa zęba na implancie.
|
http://www.stomatologiaskawina.pl/leczenie/implantologia-i-implantoprotetyka
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
10. |
Kompozyt |
Materiały kompozytowe służą do licowania struktur metalowych koron i mostów oraz struktur bezmetalowych, a także do odbudowy ubytków zębów. W dentystyce kompozyty składają się z trzech faz: matrycy polimerowej, rozproszonych cząstek wypełniacza oraz silanu (organicznego związku krzemu).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Dobrzański L.: Materiały inżynierskie i projektowanie materiałowe: podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwie. WNT, Warszawa 2006
|
|
11. |
Lampa UV |
Urządzenie do polimeryzacji świetlnej materiałów kompozytowych w wykonawstwie koron, mostów, licówek, nakładów oraz innych materiałów światłoutwardzalnych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
12. |
Łuk twarzowy |
Przyrząd umożliwiający rejestrację wzajemnych relacji między stawami skroniowo- żuchwowymi, a układem zębowym, czyli przestrzenne usytuowanie powierzchni okluzyjno-artykulacyjnej.
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
13. |
Łyżka wyciskowa |
Narzędzia wykorzystywane w stomatologii, by odwzorować warunki panujące w jamie ustnej pacjenta.
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
14. |
Metale i stopy |
Są stosowane w protetyce stomatologicznej jako metale szlachetne lub nieszlachetne do wykonywania podbudów koron, mostów, wkładów, konstrukcji protez szkieletowych. Stale austenityczne chromowo- niklowo-molibdenowe oraz stopy tytanu to biomateriały, z których wytwarza się implanty.
|
Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
15. |
Mieszadło próżniowe |
Urządzenie służące do mieszania gipsów, mas osłaniających i silikonów z odpowiednimi płynami, w celu wykonania modelu lub odwzorowania formy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
http://www.portaldentystyczny.pl/technik/warto_wiedziec_/art378,-to-sie-przyda-w-pracowni.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
16. |
Narząd żucia |
Początkowy odcinek przewodu pokarmowego, którego zadaniem jest przygotować pożywienie do trawienia. Podczas żucia pokarmu, zostaje on zmiażdżony, a następnie zmieszany ze śliną, dzięki czemu staje się śliski, czyli dochodzi do formowania kęsa pokarmowego. Podstawową składową narządu żucia stanowi jama ustna wraz z jej organami. Jama ustna jest ograniczona przez wargi, policzki, podniebienie i dno jamy ustnej. Przestrzeń tę wypełniają łuki zębowe i język. Oprócz tego w skład narządu żucia (układu stomatognatycznego) wchodzą szczęka i żuchwa oraz staw skroniowo-żuchwowy. Mięśnie żucia, mimiczne oraz gruczoły ślinowe są również częścią narządu żucia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
17. |
Obcinarka |
Urządzenie służące do obcinania modeli gipsowych na mokro z zaworem magnetycznym wody lub na sucho z podłączonym odsysaniem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
18. |
Odlewnia odśrodkowa lub próżniowo-ciśnieniowa |
Urządzenie służące do topienia stopów metali Co-Cr, Ni-Cr, Ti oraz metali szlachetnych za pomocą indukcji elektromagnetycznej.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
19. |
Ortodoncja |
Dziedzina stomatologii, która zajmuje się leczeniem wad zgryzu, wad szczękowo – twarzowych oraz korygowaniem nieprawidłowości zębowych. Leczenie ortodontyczne przeprowadza się u pacjentów w każdym wieku z powodów profilaktycznych i estetycznych.
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
20. |
Palnik laboratoryjny |
Urządzenie przeznaczone do nagrzewania instrumentów do modelowania, nożyków do wosku oraz wszelkich materiałów, które do osiągnięcia stanu plastycznego wymagają dostarczenia podwyższonej temperatury.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
21. |
Paralelometr |
Przyrząd pomiarowy służący do analizy pola protetycznego na modelach gipsowych, w celu ustalenia toru wprowadzenia protezy, przy których powierzchnie klamrowe umożliwiają zastosowanie klamer o przebiegu zapewniającym najskuteczniejsze utrzymanie protezy na podłożu.
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
22. |
Piaskarka |
Służy do oczyszczania odlanej z metalu pracy protetycznej z pozostałości masy odlewniczej (osłaniającej) oraz dalszemu kształtowaniu powierzchni materiałem ściernym (Al2O3) w strumieniu sprężonego powietrza.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
23. |
Piec do wygrzewania form odlewniczych |
Urządzenie służące do wygrzewania form wykonanych z masy odlewniczej wraz z wymodelowanymi pierwowzorami woskowymi lub z tworzyw sztucznych (typu pattern resin).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
24. |
Piec do wypalania, i tłoczenia materiałów ceramicznych |
Urządzenie służące do wypalania lub do wypalania i tłoczenia materiałów ceramicznych, pełnoceramicznych i na podbudowach metalowych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
25. |
Pinarka |
Automatyczna wiertarka laserowa służąca do nawiercania otworów w modelach dzielonych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
26. |
Polerka |
Urządzenie służące do uzyskiwania optymalnych wyników przy opracowywaniu różnych materiałów, nadając im właściwą jakość powierzchni, poprzez stosowanie preparatów ściernych, pumeksów i past nabłyszczających.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
27. |
Poliamidy |
Polimery zawierające wiązanie -CO-NH- w łańcuchu głównym. Można je podzielić na: alifatyczne (nylon 6), cykloalifatyczne i aromatyczne (kevlar). W protetyce stomatologicznej wykonuje się z nich protezy elastyczne (nylonowe).
|
Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
28. |
Polimeryzator ciśnieniowy |
Urządzenie do polimeryzacji materiałów kompozytowych w wykonawstwie koron, mostów, licówek, nakładów oraz polimeryzacji tworzyw akrylowych (polimetakrylanu metylu), a także w wykonawstwie protez częściowych i całkowitych (heat and cold curing) w kąpieli wodnej.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
29. |
Prasa ciśnieniowa |
Ręczna lub hydrauliczna prasa do puszek, wykorzystywana w procesie wykonywania protez z polimetakrylanu metylu lub etylu metodą tradycyjną, poprzez upakowywanie tworzywa akrylowego do otwartej puszki.
|
Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
30. |
Protetyka |
Protetyka stomatologiczna to dział stomatologii zajmujący się odtwarzaniem pierwotnych warunków zgryzowych po utracie zębów naturalnych. Do odtworzenia wykorzystywane są uzupełnienia protetyczne.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Majewski S.: Współczesna protetyka stomatologiczna. Elselvier Urban & Partner, Wrocław 2014
|
|
31. |
Proteza ruchoma |
Uzupełnienie protetyczne, które pacjent może sam zakładać i wyjmować z jamy ustnej (protezy częściowe, całkowite, szkieletowe).
|
Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
32. |
Sanacja jamy ustnej |
Usunięcie z jamy ustnej potencjalnych ognisk zakażenia. Doprowadzenie chorych dziąseł i uszkodzeń błony śluzowej do stanu zdrowia, wyleczenie zębów z ogniskami próchnicy oraz usunięcie wszystkich zębów, których wyleczyć już nie można.
|
www.medme.pl
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
33. |
Silikon |
Polimer składający się z jednostek –Si-O- z dołączonymi do atomów krzemu grupami metylowymi. Cechuje się bardzo dobrą biokompatybilnością, jest nietoksyczny. Służy do wykonywania epitez, gdyż nie inicjuje reakcji alergicznych.
|
Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
34. |
Silnik protetyczny |
Wysokowydajne urządzenie do obróbki powszechnie stosowanych materiałów protetycznych, za pomocą np. frezów, kamieni, wierteł, gumek, tarcz.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
35. |
Skaner |
Urządzenie optyczne służące do przygotowania cyfrowej wersji wycisków dentystycznych, modeli diagnostycznych i roboczych, wykorzystywanych w leczeniu protetycznym i ortodontycznym.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
36. |
Szyna relaksacyjna, ochronna i do wybielania |
Indywidualna nakładka na zęby własne pacjenta przeznaczona do aktywizacji i repozycji zębów, której zadaniem jest stopniowa zmiana ułożenia żuchwy. Jest ona dostosowana do docelowego planu rekonstrukcji i funkcjonalnej przebudowy układy stomatognatycznego. Indywidualne nakładki mogą spełniać również funkcję szyn relaksacyjnych, ortodontycznych, ochronnych dla sportowców lub do wybielania.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki .na podstawie: Majewski S.: Propedeutyka klinicznej i laboratoryjnej protetyki stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1997
|
|
37. |
Traumatologia szczękowa |
Chirurgia szczękowo – twarzowa jest dziedziną medycyny zajmującą się leczeniem operacyjnym schorzeń jamy ustnej, części twarzowej głowy aż po dół przedni czaszki włącznie oraz szyi. Jest podspecjalnością stomatologii oraz chirurgii.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
38. |
Układ stomatognatyczny |
Zintegrowany zespół tkanek, elementów morfologicznych i czynnościowych, biorących udział w określonych funkcjach, rozpatrywanych we wzajemnej zależności w procesach fizjologicznych oraz patologicznych.
|
Marciniak J.: Biomateriały w stomatologii. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008
|
|
39. |
Urządzenie do tłoczenia wgłębnego |
Urządzenie służy do wgłębnego, ciśnieniowego formowania nagrzanych folii polietylenowych i kopolimerowo poliestrowych, które kształtowane są do modelu roboczego pod wpływem promiennika podczerwieni. Urządzenie to wykorzystuje się przy wykonywaniu szyn relaksacyjnych, ochronnych i do wybielania.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
www.dt-shop.com
[dostęp: 31.10.2018]
|
|
40. |
Woskowy pierwowzór |
W technice dentystycznej woskowe pierwowzory znajdują zastosowanie w wykonawstwie protez ruchomych oraz protez stałych. Pierwowzory są następnie zastępowane materiałem stosowanym do wytwarzania uzupełnienia protetycznego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
41. |
Wtryskarka |
Urządzenie służące do uplastyczniania i wtłaczania dentystycznych tworzyw termoplastycznych oraz wtłaczania do form roboczych tworzyw chemoutwardzalnych. Wtryskarkę wykorzystuje się przy wykonywaniu m.in. elastycznych protez poliamidowych i acetalowych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki
|
|
42. |
Wycisk |
Negatyw pola protetycznego pobierany jest w ustach pacjenta masą wyciskową, która umieszczona jest na specjalnej łyżce wyciskowej. Wycisk stanowi odwzorowanie tkanek w jamie ustnej. Uzyskanie pozytywowego obrazu dokonuje się przez wlanie do wycisku gipsu lub innego odpowiedniego materiału i pozostawienie go do stwardnienia.
|
Craig R.: Materiały stomatologiczne. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2006
|
|
43. |
Zdjęcie RTG |
Zdjęcie rentgenowskie zębów i kości służy do uwidocznienia tkanki kostnej żuchwy i szczęki, oceny stawu skroniowo-żuchwowego, a także określenia stanu kości całej twarzoczaszki i poszczególnych zębów oraz tkanek kostnych otaczających ząb.
|
https://www.poradnikzdrowie.pl/sprawdz-sie/badania/rentgen-rtg-zebow-badanie-radiologiczne-zebow-aa-HrQD-VYad-itKM.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
