W 2004 roku Powiatowy Urząd Pracy po raz pierwszy realizował projekty dofinansowywane z Europejskiego Funduszu Społecznego. Pomimo tego, że były to projekty posiłkowe do projektu Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku przygotowanie ich wymagało od pracowników Urzędu zdobycia nowych umiejętności i wiedzy z zakresu pisania wniosków o dofinansowywanie projektów w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL).

Po podpisaniu 29 kwietnia 2004 Porozumień w sprawie wspólnej realizacji projektów finansowanych z EFS pomiędzy samorządem województwa i samorządem powiatowym przystąpiono do realizacji projektów.

W trakcie tego etapu wynikło wiele problemów związanych z tym, że województwo podlaskie jako pierwsze w kraju rozpoczęło realizację projektów z EFS, a w związku z tym wiele kwestii nie było do końca określonych i jasnych. Trudności też przysporzyła zmiana stanu prawnego po wejściu w życie z dniem 01.06.2004 r. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku prac.

O wielkości przedsięwzięcia, jakim była realizacja projektów świadczy m. in średnia liczba godzin spędzonych przez beneficjenta ostatecznego w programie („Młodzież na rynku pracy – aktywny start zawodowy" – 803 godziny, „Aktywizacja zawodowa – szansa na powrót na rynek pracy" – 414 godzin). Dodatkowo osoby te były objęte poradnictwem zawodowym i pośrednictwem pracy. Czasochłonne były również zadania związane z monitoringiem i ewaluacją projektów prowadzone na bieżąco oraz przez ankietowanie osób bezrobotnych, a także prowadzenie księgowości i prawidłowe rozliczenie finansowe programów. Wnioski o płatność przesyłane do Wojewódzkiego Urzędu Pracy musiały zawierać kopie wszystkich dokumentów związanych z wydatkami. Jednak dzięki dużemu zaangażowaniu pracowników Urzędu (praca także po godzinach) realizacja projektów przebiegała prawidłowo, co potwierdziła kontrola przeprowadzona przez Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku.

„Młodzież na rynku pracy – aktywny start zawodowy" w ramach Działania 1.2 SPO RZL

W projekcie udział wzięły 74 osoby bezrobotne. Realizacja projektu przedstawia się następując

• prace interwencyjne - podpisano 16 umów, w ramach których zatrudniono 19 osób,
• staże - podpisano 33 umowy o organizację stażu dla 35 osób,
• szkolenia- podpisano 4 umowy na przeszkolenie 10 osób.

 Zorganizowano następujące kursy:

• operator koparko-ładowarki – 1 osoba,
• kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym – 7 osób,
• prawo jazdy kat. C – 1 osoba,
• przewóz materiałów niebezpiecznych (ARD) – 1 osoba.

Na dzień zakończenia udziału w projekcie zatrudnienie znalazło 21 osób, a 1 osoba podjęła naukę w systemie dziennym, uzyskano więc efektywność na poziomie ok. 30%. Budżet projektu wyniósł 242 520,89 zł (187 700 zł – kwota dofinansowania, 56 467,13 zł – koszty pracodawców).

„Aktywizacja zawodowa – szansa na powrót na rynek pracy" w ramach Działania 1.3 SPO RZL

W projekcie uczestniczyło 90 osób w następujących formach aktywizacji:

• prace interwencyjne- podpisano 22 umowy na zatrudnienie 38 osób,
• szkolenia - podpisano 6 umów na przeszkolenie 52 osób w następujących kierunkach:

1. sięgowość rolnicza z elementami małej przedsiębiorczości – 10 osób,
2. opiekunka osób starszych – 10 osób,
3. język angielski dla początkujących – 11 osób,
4. sprzedawca z fakturowaniem i obsługą kas fiskalnych – 15 osób,
5. prawo jazdy kat. C – 3 osoby,
6. prawo jazdy kat. C+E – 3 osoby.

Zatrudnienie po zakończeniu udziału w projekcie znalazło 19 osób, tym samym efektywność projektu wyniosła ok. 21%. Budżet projektu wyniósł łącznie 251589, 41 zł (kwota dofinansowania 154 000 zł).

Projekty uzyskały pozytywną ocenę jego uczestników, co wykazały przeprowadzone badania ankietowe. Realizacja ich przebiegała zgodnie z założeniami, osiągnięto zaplanowane rezultaty. Pracownicy Urzędu nabyli niezbędne doświadczenie w realizacji programów współfinansowanych z EFS, co pozwoli na kontynuowanie działań podjętych w celu pozyskiwania dodatkowych środków na rzecz zwalczania bezrobocia.

Podsumowanie projektów z EFS w 2005 r:

W 2005 roku Powiatowy Urząd Pracy w Wysokiem Mazowieckiem zrealizował 2 projekty dofinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Działania 1.2 i 1.3 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004 – 2006 pozyskując na nie znacznie większe środki niż w roku ubiegłym. 

Wnioski o dofinansowanie złożone w Instytucji Wdrażającej – Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Białymstoku w odpowiedzi na konkurs ogłoszony 23.03.2005 roku przeszły pomyślnie ocenę formalną i merytoryczną uzyskując 79,5 punktów – Działanie 1.2 i 83,5 punków – Działanie 1.3 (na 100 możliwych, minimum wynosiło 60%).

Selekcję i rekrutację uczestników projektu prowadzili pracownicy PUP w oparciu o doświadczenie uzyskane w realizacji podobnych projektów w 2004 roku. Proces rekrutacji przebiegał dwutorow

• poprzez prowadzoną kampanię promocyjną i informacyjną (ogłoszenia, spotkania z osobami bezrobotnymi),
• z wykorzystaniem bazy danych osób bezrobotnych zarejestrowanych w tutejszym Urzędzie.

Tak prowadzony nabór był pracochłonny, ale dzięki niemu udało się pozyskać zakładaną liczbę uczestników projektu.

„Młodzież na rynku pracy – droga do lepszej przyszłości" w ramach Działania 1.2 „Perspektywy dla młodzieży" SPO RZL

Projekt skierowany był do osób bezrobotnych w wieku poniżej 25 lat zarejestrowanych w urzędzie pracy nie dłużej niż 24 miesiące i bezrobotnych absolwentów. Zakładał udzielenie kompleksowego wsparcia osobom bezrobotnym poprzez objęcie ich różnymi formami pomocy w zależności od zgłaszanych przez nich potrzeb. Udział w projekcie wzięło łącznie 174 bezrobotnych. Skorzystali oni z:

• staży  - 87 osób
• przygotowania zawodowego - 37 osób
• prac interwencyjnych – 25 osób
• szkoleń – 21 osób
• dotacji na podjęcie działalności gospodarczej – 4 osoby

Łączny budżet projektu wyniósł 708 823, 74 zł w tym kwota dofinansowania 479 200 zł.

„Aktywizacja zawodowa – szansa na zatrudnienie" w ramach Działania 1.3 „Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia"

Projekt przewidywał udzielenie jak najpełniejszego wsparcia osobom bezrobotnym. Przy czym skierowany był do osób bezrobotnych powyżej 25 roku życia zarejestrowanych w urzędzie pracy nie dłużej niż 24 miesiące. Uczestnicy projektu otrzymali pomoc w następujących formach:

• przygotowanie zawodowe – 23 osoby,
• prace interwencyjne – 32 osoby,
• szkolenia – 30 osób,
• dotacje na podjęcie działalności gospodarczej – 11 osób.

Koszt całego projektu wyniósł 387 902 zł ( w tym EFS – 235 200 zł, środki Funduszu Pracy będące w dyspozycji samorządu powiatu – 83 932 zł).

Prowadzone badanie ankietowe uczestników projektów wykazuje duże zadowolenie beneficjentów z otrzymanego wsparcia. Oznacza to, że formy pomocy zostały odpowiednio dobrane do indywidualnych predyspozycji i potrzeb bezrobotnych, co zwiększa ich szansę na znalezienie odpowiedniej pracy.

Pozyskanie dodatkowych środków finansowych pozwoliło Powiatowemu Urzędowi Pracy na wzmożenie działań na rzecz ograniczania bezrobocia. Jednocześnie wymagało olbrzymiego zaangażowania pracowników PUP w celu prawidłowej realizacji projektów, które charakteryzują się dość skomplikowanymi procedurami. Prowadzony przez niezależną firmę audyt zewnętrzny (kontrola finansowa i merytoryczna) potwierdził prawidłowość podjętych działań z zasadami realizacji projektów w ramach funduszy strukturalnych.

Podsumowanie projektów z EFS w 2006 r:

W 2006 roku Powiatowy Urząd Pracy w Wysokiem Mazowieckiem realizuje wzorem lat ubiegłych 2 projekty dofinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Działania 1.2 i 1.3 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004 – 2006.

„Udany start" w ramach Działania 1.2 „Perspektywy dla młodzieży" SPO RZL 

Projekt skierowany jest do osób bezrobotnych w wieku poniżej 25 lat zarejestrowanych w urzędzie pracy nie dłużej niż 24 miesiące i bezrobotnych absolwentów. Zakłada udzielenie wsparcia osobom bezrobotnym poprzez objęcie ich różnymi formami pomocy.

Osoby bezrobotne skorzystały z:

• staży  - 94 osoby,
• przygotowania zawodowego - 36 osób,
• szkoleń – 1 osoba,
• dotacji na podjęcie działalności gospodarczej – 5 osób.

Łączny budżet projektu wyniósł do tej pory 590 225,44 zł, w tym kwota dofinansowania 433 00 zł. Z powodu pojawienia się możliwości pozyskania dodatkowych środków na dofinansowanie projektu, podjęto działania w celu przedłużenia okresu jego realizacji. Podpisano aneks do umowy o dofinansowanie projektu, dzięki któremu łączna kwota dofinansowania wyniesie 645 800 zł, a cała wartość projektu wzrośnie do 894 184, 94 zł

„Bądź aktywny" ramach Działania 1.3 „Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia"

Projekt skierowany jest do osób bezrobotnych powyżej 25 roku życia zarejestrowanych w urzędzie pracy nie dłużej niż 24 miesiące.

Uczestnicy projektu otrzymali pomoc w następujących formach:

• przygotowanie zawodowe – 19 osób,
• prace interwencyjne – 8 osób,
• dotacje na podjęcie działalności gospodarczej – 21 osób.

Planowane wydatki projektu wynosiły 358 125,44 zł ( w tym EFS – 244 500 zł, środki Funduszu Pracy będące w dyspozycji samorządu powiatu – 81 500 zł). Jak w przypadku projektu „Udany start" również podpisano aneks wydłużający okres realizacji projektu na rok 2007. Po zmianach wydatki projektu wynoszą 1 045 605, 60 zł, w tym kwota dofinansowania 700 800,00 zł. Przewidywana liczba uczestników wzrośnie do 154 osób bezrobotnych

Prowadzone badanie ankietowe uczestników projektów wykazuje duże zadowolenie beneficjentów z otrzymanego wsparcia. Oznacza to, że formy pomocy zostały odpowiednio dobrane do indywidualnych predyspozycji i potrzeb bezrobotnych, co zwiększa ich szansę na znalezienie odpowiedniej pracy.

Pozyskanie dodatkowych środków finansowych pozwala Powiatowemu Urzędowi Pracy na wzmożenie działań na rzecz ograniczania bezrobocia i osiągania dobrych wyników przy ograniczaniu tego zjawiska. Jednocześnie wymaga to dużego zaangażowania pracowników PUP, ponieważ realizacja projektów finansowanych ze środków UE charakteryzuje się odmiennymi, często złożonymi procedurami.

Działanie 1.5 „Znajdź swoją szansę"

Powiatowy Urząd Pracy w Wysokiem Mazowieckiem w odpowiedzi na konkurs ogłoszony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej złożył wniosek o dofinansowanie Projektu „Znajdź swoją szansę" w ramach Działania 1.5 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004 – 2006.

Bardzo wysoka ocena wniosku – 79,5 pkt i podpisanie umowy o dofinansowanie stanowiły podstawę do rozpoczęcia realizacji Projektu w miesiącu maju bieżącego roku. Głównym celem Projektu jest przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego poprzez aktywizację zawodową osób długotrwale bezrobotnych (pozostających na ewidencji PUP powyżej 24 miesięcy – nieprzerwanie od momentu ostatniej rejestracji). Przewiduje on objęcie wsparciem 50 osób bezrobotnych. Łączny budżet projektu wynosi 276 177,92 zł, na który składa się kwota dofinansowania 186 814,33 zł oraz wkład własny 89 363,59 zł.

Dzięki doświadczeniu zdobytemu na przestrzeni ostatnich dwóch lat przy realizacji inny projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego prace związane rekrutacja i selekcją osób bezrobotnych przebiegały bardzo sprawnie. Pierwszym etapem realizacji Projektu było rozbudowane doradztwo zawodowe w formie Indywidualnych Planów Działania w celu zdiagnozowania potencjału uczestnika, poprawy jego umiejętności radzenia sobie na rynku pracy oraz doboru najefektywniejszych form wsparcia dla danej osoby. Ze względu na specyfikę grupy docelowej proces doradczy przebiegał przy udziale psychologa. Do dnia opracowania niniejszej informacji 37 bezrobotnych stworzyło swoje IPD. Kolejnym etapem było kierowanie bezrobotnych na różne formy aktywizacji
w zależności od indywidualnych predyspozycji uczestników.

Podział na formy aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych (planowany i stan na 30.11.2006r.)

 „Szansa na lepszą przyszłość" współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu PHARE 2002 SSG „Promocja wzrostu zatrudnienia wśród młodzieży" realizowanego w 2004 i 2005 roku.

Powiatowy Urząd Pracy w Wysokiem Mazowieckiem oprócz pozyskania dostępnych środków finansowych w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich na lata 2004-2006, sięgnął również po inne zewnętrzne źródła finansowania. We wrześniu 2004 został złożony wniosek do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie o współfinansowanie projektu „Szansa na lepszą przyszłość" ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Phare 2002 Spójność Społeczno-Gospodarcza „Promocja wzrostu zatrudnienia wśród młodzieży" na łączną sumę 33 333, 34 EURO (60% - środki z UE, 40% Fundusz Pracy będący w dyspozycji samorządu powiatowego). Mimo posiadanego doświadczenia nabytego w trakcie procesu wnioskowania o dofinansowanie projektów z Europejskiego Funduszu Społecznego, staranie się o dotację z Phare wymagało nabycia nowych umiejętności i wiedzy z zakresu projektowania. Wniosek Powiatowego Urzędu Pracy został oceniony pozytywnie i 30 listopada 2004 r. podpisano umowę o dofinansowanie projektu. W grudniu prowadzono akcję informacyjną i promocyjną w celu rekrutacji i selekcji uczestników programu. Zgodnie z założeniami Programu Phare 2002 SSG „Promocja wzrostu zatrudnienia wśród młodzieży" realizowany projekt polega głównie na szeroko rozumianym poradnictwie zawodowym w formie Indywidualnych Planów Działania. Z osobami bezrobotnymi jest prowadzony cykl spotkań z zakresu doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy w celu zaplanowania przyszłej drogi rozwoju zawodowego danej osoby. Jest to forma aktywizacji wymagająca poświęcenia dużo uwagi oraz czasu osobom bezrobotnym przez doradców zawodowych i pośredników pracy.

W ramach projektu zaplanowano, iż osoby bezrobotne przy współpracy z doradcą zawodowym stworzą własne Indywidualne Plany Działania, a następnie zostaną skierowane na staż lub szkolenie zawodowe. Projekt przewidywał zaaktywizowanie 45 osób bezrobotnych w wieku do 25 lat lub absolwentów szkół wyższych do 27 roku życia, na staż skierowano 35 osób, 5 objęto szkoleniami w ramach umów trójstronnych , 5 osób będzie przeszkolonych, zgodnie z ich oczekiwaniami, w ramach szkolenia grupowego. Realizacja projektu kończy się z dniem 31 lipca br.

Dzięki dużemu zaangażowaniu osób odpowiedzialnych za projekt jego realizacja przebiega zgodnie z zaplanowanym harmonogramem, głównym problemem jest konieczność prowadzenia rozliczeń finansowanych w EURO przy często zmieniającym się kursem tej waluty.

Za ważny element projektu już w chwili obecnej należy uznać przygotowanie pracowników Urzędu do stosowania Indywidualnych Planów Działania jako narzędzia współpracy z osobami bezrobotnymi i wykorzystanie doświadczeń zebranych w trakcie jego realizacji w dalszej pracy.